Geschiedenis van It Fryske Greidhynder
Huying
Een steeds terugkerende naam in de geschiedenis van het K.F.P.S. en de daarbij opgerichte fokverenigingen is die van Dhr. Huying. Hij is de man geweest achter de oprichting van de vier Friese Fokverenigingen. Als zodanig staat Dhr. Huying de eerste 30 jaar vermeld in onze fokdag catalogus; L.E. Huying, adviseur van onze vereniging.
Dhr. Huying is 42 jaar bij het F.P.S. in dienst geweest, eerst als administrateur en later ook als secretaris-penningmeester.Dhr. Huying heeft rond 1950 een voorstel tot het oprichten van fokverenigingen in het bestuur gebracht. Onder leiding van de toenmalige voorzitter van het F.P.S. Meint Postma (grootvader van Fokker-Tuiger Meint Postma) was het bestuur niet direct positief over deze ontwikkeling. Naar aanleiding hiervan heeft Dhr. Huying het voorstel teruggedraaid. Ongeveer een jaar later is dit voorstel door drie F.P.S.-bestuursleden toch overgenomen en in het F.P.S.-bestuur gebracht. Het laatste kwartaal van 1951 is het voorstel door het F.P.S.-bestuur aangenomen. De eerste publicatie hierover is te vinden in de Phryso (het verenigingsorgaan van het FPS) van 29 december 1951. In de begin periode na de tweede wereld oorlog kende het F.P.S. naast Regionale Keuring een Centrale Keuring en een Hengsten Keuring. Verder werd er in deze periode volgens Dhr. Huying weinig of niets gedaan. Een van de doelen die Dhr. Huying voor ogen had toen hij zijn plannen voor het oprichten van fokverenigingen, het houden van fokdagen lanceerde, was het stimuleren van het gebruik van het Friese Paard. Het bereiken van dit doel zou te bevorderen zijn indien de door de fokverenigingen te organiseren fokdagen in het eigen gebied van de houders en de fokkers gehouden zouden worden. Hiermee wordt de onderling band en gezelligheid versterkt en zal hierdoor een sterke sociale functie innemen.
Oprichting
In de Phryso van 14 Februari 1952 staat een oproep om te komen tot de oprichting van onze fokvereniging. Vol uit zag de oproep er als volgt uit; OPROEP AAN ALLE FRIESE FOKKERS IN DE OMGEVING AKKRUM. Wij nodigen u gaarne uit voor een vergadering op 16 februari a.s. bij J.H. Pasma te Akkrum des voormiddags 11 uur om te komen tot een oprichting van een fokvereniging.
Aan de oproep is door 21 belangstellenden gevolg gegeven. Op zaterdag 16 februari 1952 waren zij aanwezig op de vergadering in het café van de hengstenhouder J.H. Pasma te Akkrum, de vergadering waarin onze Fokvereniging is opgericht. De 2e in de rij van de 4 Friese Fokverenigingen. In de eerste vergadering stelde het bestuur voor dat haar rayon ongeveer zou liggen tussen Leeuwarden en de Tsjonger bij Oudeschoot. Heel globaal is het huidige rayon het gebied liggend tussen Leeuwarden, Joure, Drachten en Heerenveen. De westgrens wordt grotendeel bepaald door het Tjeukermeer, Koevordermeer en de Langweerderwielen. De overige grenzen zijn niet specifiek bepaald. Met recht kan dan ook worden gezegd dat het gebied van onze Fokvereniging in de “Greidhoeke” ligt, vandaar ongetwijfeld de naam “It Fryske Greidhyner”.
Het ledental van de Fokvereniging groeide in het begin.snel. Melden zich bij de oprichtingsvergadering 21 leden aan, in maart 1952 konden er al 40 leden worden geteld. In het jaarverslag van1953 werden er al precies 70 leden vermeld.
Fokdagen
Fokdag Grou
Op uitnodiging van de Dhr. Sj.J. Boersma te Grou heeft de fokvereniging haar eerste fokdag gehouden op 31 juli 1952 te Grou. Deze datum viel in de Grouster feestweek. De Fokdag maakte dus eigenlijk deel uit van de feestweek en ging vooraf aan het Concours Hippique. De voorkeur van het bestuur ging uit naar het houden van de fokdag in September, dit in verband met het zoveel mogelijk vermijden dat de veulens op de fokdag nog te jong zouden zijn. Desondanks heeft men er toch mee ingestemd. “ Hier ligt een prachtige propaganda kans. Grou is een van Frieslands belangrijkste watersportcentra en ongetwijfeld zullen vele vakantiegangers ooggetuige willen zijn van dit hippisch gebeuren”, Aldus H.F. Pasma, toenmalig secretaris van de fokvereniging.
Fokdag Akkrum
Daarna is de fokdag vier maal in Akkrum gehouden. En wel in 1953, 1954, 1956 en 1957, op het terrein van J.J. Greidanus, aan de Leppedyk, achter”Leppehiem”. Opmerkelijk is dat reeds in drie verschillende banen gekeurd werd. Tevens deden er tijdens het middag programma van de fokdag van 1953 maar liefst 26 deelnemers mee aan de rubriek Enkelspan merrien voor de landbouwwagen.
Fokdag Heerenveen
In 1955 is de Fokdag in Heerenveen gehouden en wel tijdens het plaatselijk Concours Hippique op 25 augustus op het Burgemeester Kuperusplein. Op deze keuring is ook een keuring van het hoefbeslag geweest. Het hoefbeslag werd hier kwalitatief beter door.
Fokdag Oldeboorn
In 1958 houdt de Fokvereniging haar fokdag voor het eerst in Oldeboorn. Het was de eerste keer in een bijna niet onderbroken rij. In totaal is de fokdag in de periode 1958 tot en met 1987 27 keer te Oldeboorn gehouden.
Al die 27 jaren was de plaats waarop de fokdag te Oldeboorn werd gehouden het bekende ijsbaanterrein. Het ijsbaanterrein kenmerkt zich in de eerste plaats door zijn gezelligheid. Niet al te groot en omzoomd door bomen. In de tweede plaats de “verende” grond die een ieder altijd bij blijft. Een programma onderdeel wat de fokdag in Oldeboorn en omstreken aanzien heeft gegeven is het “defile”. Dit defile was een lange optocht van, in het ochtendprogramma, geprimeerde paarden. Tijdens dit defile waren op de frontriemen van de paarden “frontriemplaatjes” geknoopt. Deze plaatjes zijn te vergelijken met wat nu het rozet is. Waarschijnlijk is dit defile begin jaren 70 geschrapt. Dit omdat het ochtendprogramma nogal uitgelopen was en omdat het defile te veel tijd in beslag zou nemen. In de jaren 60 bereikte het aantal inschrijvingen op de fokdag haar dieptepunt.
Pas vanaf 1978 was een duidelijke groei te zien in het totaal aangevoerde paarden. Toen werd pas duidelijk dat het Friese paard zou overleven en daarmee ook de Fokvereniging. Was de vernieuwing voorheen een kwestie van kinderen die het erfgoed van de ouders overnemen, midden jaren ’70 kwam daar verandering in, door de komst van hobbyisten, mensen die niet bedrijfsmatig met Friese paarden te maken hebben. In die tijd werd al een start gemaakt met het fokken van meer moderne en royale paarden. De paarden van ‘t Fryske Greidhynder waren over het algemeen te plat en te beknopt (ouderwetse type). Langzamerhand werden de Greidhynder paarden groter met een langer voorbeen, minder zwaar en met meer luxe.
Fokdag Joure
In 1972 is eenmalig de Fokdag te Joure gehouden. Op de Nutsbaan tijdens het Concours Hippique. De publieke belangstelling was niet groter dan voorgaande jaren in Oldeboorn. Besloten werd om het jaar daarop de fokdag weer in Oldeboorn te houden.
Fokdag Mildam
In 1985 en in 1987 is in verband met slechte weersomstandigheden uitgeweken naar Mildam, op de terreinen van de familie Talsma, schoonzoon van toenmalig voorzitter en erelid H.F. Pasma.
Fokdag Drachten
Vanaf 1988 wordt de fokdag in Drachten gehouden, bij manege Drachtsterbos, welke later het Fries Paarden Centrum geworden is. In 2001 zijn we met de fokdag mee verhuisd met het Fries Paarden Centrum van de Postlaan naar de Oprijlaan. Tot op heden vindt onze fokdag nog steeds op de terreinen van het voormalig Fries Paarden Centrum plaats. Waar nu het Fries Congres Centrum Drachten (FCD) haar intrek heeft genomen.
